Trump’ın Suriye’den çekilme kararı

Ahmet Varol

a.varol@gmail.com

ABD Başkanı Trump, Suriye’deki askeri birliklerini çekme kararı aldıklarını açıkladı. Yapılan açıklamaya göre çekilme işlemi yüz gün içinde tamamlanacak. Çekilme kararına ABD’nin üst kademesinde birçok itiraz eden oldu. ABD Savunma Bakanı James Mattis de kararın kendisine rağmen ve kendi onayına ihtiyaç duyulmaksızın verilmesi sebebiyle Şubat ayında bakanlık görevini bırakarak emekli olacağını açıkladı. Mattis görevi bırakma kararıyla ilgili açıklamasında “Başkan’ın kendi görüşüne yakın biriyle çalışma hakkı var” diyerek onunla sularının düz akmadığını dile getirmiş oldu.

Amerikan gazetelerindeki yorumlarda da çekilme kararının en çok “IŞİD’le savaştığı” iddia edilen PYD’yi zor durumda bırakacağına dikkat çekildi.

Ancak Trump, ABD askerlerinin Suriye’de bulunmasının asıl gerekçesinin IŞİD’le savaşmak olduğunu, onu da yendiklerini iddia ederek artık Suriye’de asker bulundurmaları için herhangi bir gerekçe kalmadığı dolayısıyla çekilmeyi tercih ettikleri mesajı verdi.

Malum olduğu üzere IŞİD’in varlığı Suriye’ye yönelik harici müdahalelerin birçoğunun gerekçesi oldu. Dış güçlerin müdahalesine gerekçe olarak kullanılan IŞİD ve onun yürüttüğü savaş Suriye halkına da zarar veriyor. Dolayısıyla IŞİD iki ucu kirli bir değnek gibi. Hiçbir tarafından tutmak mümkün değil. Suriye halkına ve onun zulüm rejiminin değişmesi için yürüttüğü mücadeleye de sadece zarar verdi. Bu örgüt, sözde devletinin merkezini oluşturduğu Irak’tan çıkarıldı. Suriye’de de hakimiyet alanı bayağı daraltıldı. Ama tamamen yok edilmiş değil. Belki örgütün saflarında toplanan gençlerin yeniden Avrupa ülkelerine yayılmasından korkulduğu için şimdilik tamamen yok edilmesi ve kontrolündeki bütün bölgelerin alınıp Baas rejimine veya kuzeydeki PYD örgütüne teslim edilmesi tercih edilmiyor.

Trump’ın çekilme kararına en çok PYD’nin üzüldüğü ortada. PYD’ye yakın oluşumların, ABD’nin çekilme kararının bölgede bir korku ve endişeye sebep olduğunu dile getirmeleri bu yüzden. Çünkü ABD’nin askerlerini çekmesi durumunda PYD militanları büyük ölçüde desteksiz kalacaklar. ABD’nin veya Trump’ın ipiyle kuyuya inmenin ne anlama geldiğini bu örgütün militanlarının da tecrübe etmelerini isteriz. Bunu belki bir gün Suudi Arabistan’ın veliaht prensi Muhammed bin Selman da görecektir. Şimdilik parası ve imkânları Trump’ın desteğinin yanında durmasını sağlamaya yetiyor.

Trump’ın çekilme kararında Cumhurbaşkanı Erdoğan’la yaptığı görüşmenin etkili olduğu da dile getirildi. Belki bu görüşmesi PYD’nin Suriye’nin kuzeyinde bağımsız bir yönetim oluşturmasının kolay olmayacağını, ABD’nin bunun için yatırım yapmasının boşuna olduğunu görmesine vesile olmuştur. Çünkü Trump’ın çekilme kararı dediğimiz gibi PYD’nin aleyhine bir sonuç doğuracağından bu, Türkiye açısından bir başarı olarak değerlendirilmektedir.

Çekilme kararından İsrail’in de rahatsız olduğu yorumlarda dile getirildi. Ancak Trump’ın çekilme kararı vermeden önce siyonist işgal rejiminin başbakanı Netanyahu’yu bilgilendirdiği haberlerde dile getirildi. Bununla birlikte Trump’ın Netanyahu’nun itirazına rağmen böyle bir karar vermiş olması da mümkündür. Çünkü ABD’nin Suriye’deki askerî varlığı artık onun için ciddi bir külfet oluşturuyordu. PYD üzerinden yaptığı hesaplarının da yanlış olduğunu görmesi üzerine çekilme kararı vermiş olması mümkündür.

Rusya Cumhurbaşkanı Viladimir Putin, “ABD’nin Suriye’deki varlığı zaten meşru değildi” diyerek kendi varlığının meşru olduğunu söylemeye çalıştı. Ancak Rusya ve İran’ın Suriye’deki varlığı da ABD’nin varlığı gibi işgaldir. Çünkü bu ülkelerin varlğı her ne kadar Baas diktasının davetine dayansa da bu diktanın hakimiyetinin son bulmasını isteyen halkı katletmek, onun topraklarını işgal etmek içindir.

(YENİ AKİT)