Sudan’da yine katliam ve gerginlik

Ahmet Varol

a.varol@gmail.com

Sudan’da geçiş dönemiyle ilgili henüz ihtilaflı bütün mevzuları çözüme kavuşturamayan ve bazı meseleleri zamana yahut sürdürülen görüşmelerden çıkacak sonuca bırakan bir anlaşma imzalandıysa da hadiseler yeterince durulmadı. Ülkenin güneyindeki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti El-Ubeyyid (Türkçe kaynaklarda Ubeyd olarak yazılıyor) şehrinde geçtiğimiz Pazartesi günü yani 29 Temmuz tarihinde gerçekleştirilen gösterilere Hızlı Destek Birimi’ne mensup silahlı güçlerin müdahale etmesi sonucu dördü öğrenci toplam beş göstericinin hayatını kaybetmesi, 62 göstericinin de yaralanması ülkede yeniden ciddi gerginlikler meydana gelmesine neden oldu. Sudan Meslek Kuruluşları Birliği tarafından yapılan açıklamada askeri güçlerin ve Hızlı Destek Birimi elemanlarının gösteri düzenleyen öğrencilerin üzerine çok yoğun bir şekilde ateş ettiklerine dikkat çekti.

Sivil hareketin başını çeken Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri, Ubeyyid’deki gösteriye yapılan saldırıdan ve beş göstericinin katledilmesinden Askeri Meclis’i yani darbe sonrasında oluşturulmuş olan ve cuntanın başını çeken Askeri Geçiş Konseyi’ni sorumlu tutarak onunla görüşmelerini askıya aldığını açıkladı.

Askeri Geçiş Konseyi’nin Başkanı Abdulfettah El-Burhan olayın üzüntü verici olduğunu dile getirerek gerçekleştirilen saldırının sorumlularının yargıya hesap vereceklerini açıkladı. Bu arada Kuzey Kordofan Valisi Tümgeneral Sadık Et-Tayyib Abdullah ise olaylarla ilgili olarak bir soruşturma komisyonu oluşturulduğunu açıkladı.

Ancak gerek cunta liderinin ve gerekse eyalet valisinin açıklamaları muhalif kitleleri rahatlatmadı ve kalabalıklar yapılan saldırıları ve gerçekleştirilen katliamı protesto amacıyla meydanlara çıkarak gösteriler düzenlediler.

Başkent Hartum’un değişik semtlerinde Salı günü öğle saatlerinde toplanan kalabalıklar gece geç saatlere kadar gösteriler düzenlediler. Ayrıca ülkenin değişik şehirlerinde de gösteriler düzenlendi. Öldürülenlerin çoğunluğunun öğrenci olması hasebiyle bazı yerlerde öğrenciler toplanarak protesto eylemleri düzenlediler. Okullarda gerginlik yaşanması sebebiyle öğretime yeni bir açıklamaya kadar ara verilmesine karar verildi.

İşin ilginç bir yanı da cunta liderlerinin yasal dokunulmazlığa sahip olması konusunda ihtilafların ve tartışmaların devam ettiği sırada böyle bir katliamın gerçekleştirilmesi ve sivil hareketin liderlerinin olaydan cuntanın başını çeken Askeri Geçiş Konseyi’ni sorumlu tutması. Sudan’da darbe sonrasında gerçekleştirilen diğer katliamlarda da cunta liderlerinin özellikle de Hızlı Destek Birimi’nin başını çekenlerin önemli bir kabahatinin olduğu biliniyor. Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri bu suçların üstünün örtülmemesini ve suçluların hesap vermesini isterken, askeri cunta darbe liderlerinin yasal dokunulmazlığa sahip olması üzerinde ısrar ediyor. İşte böyle bir ihtilafın devam ettiği sırada cunta liderlerinin bilgisi ve iradesi dışında gerçekleştirilmiş olması ihtimali pek görülmeyen yeni bir katliama imza atılıyor ve uzlaşma çabalarının önüne yeni bir gedik açılıyor.

Bu yüzden Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri, olaylar duruluncaya ve protesto eylemleri yatışıncaya kadar Askeri Geçiş Konseyi ile görüşmeleri askıya alma kararı verdiğini açıkladı. Görüşmeler başlasa da olaylar gidişatı etkileyecektir.

1 Ağustos Perşembe günü de söz konusu katliamı ve saldırıyı protesto amacıyla başkent Hartum’da milyonluk bir gösteri düzenlenmesi çağrısı yapılmıştı. Biz bu yazıyı hazırlarken bu gösteri için çağrılar ve hazırlık çalışmaları devam ediyordu.

(YENİ AKİT)