İyi insan, iyi vatandaş, iyi Müslüman?

Fatma Barbarosoğlu

f.barbarosoglu@gmail.com

Bir kaç aydır zaman zaman medyaya bir haber düşüyor. Adamın birisi on kişilik bir grup ile İstanbul’un bazı gecekondu semtlerinde bakkallardaki veresiye borçlarını sildiriyor, insanlara para dağıtıyor. Buyurun:

İstanbul’un bazı gecekondu mahallelerinde, içinde yüksek miktarda para bulunan zarflar dağıtan ve ‘Robin Hood’ olarak adlandırılan hayırsever, bu sefer Ataşehir’de ortaya çıktı. Lüks rezidansların gölgesinde kalan mahalleye gelerek, evlere ve çocuklara para dağıtan kişiler, içinde en az bin lira olan zarflar verdi.

Bir mahalle sakini, olayla ilgili olarak “Araçlarla geldiler. 10 kişilerdi. Bir anda sokaklara dağılarak evlere para dağıttılar” dedi.

Bir hayırseverin bakkallardaki borç defterlerini kapattığına dair bilgiye aylar önce Maltepe’de, camiden çıkan cemaatin konuşmasında rastlamıştım. Daha doğrusu haber ile karşılaşınca 75-80 yaşlarındaki iki arkadaşın bu haber üzerine konuşmakta olduklarını düşündüm. Konuşma şu minvaldeydi:

“İnsanlık ölmedi. İyiler her zaman var. Bak adamın biri mahalle aralarında dolanıyor bakkalların defterinde kayıtlı borçları sildiriyormuş.”

“Bakkal mı kaldı? Bu zamanda veresiye defteri mi var ki!”

“Olmaz mı? Var tabii.”

“Para dağıtan adam” haberi ile bu hafta tekrar karşılaşınca haberin linkini kopyalayıp, sosyal medyadaki takipçilerime düşüncelerini sordum. Cevaplar şöyle:

-Kapitalist sistemde kimseye balık tutmayı öğreterek hayatını kurtarmak mümkün değil. Çünkü balık tutmayı bilenler bile artık para kazanamıyor. Bu tarz hareketler yaraya pansuman. Makro boyutta insanların o halde olmalarının dolaylı sorumlularının, mikro ölçekte yaptıkları, o insanlara iyilik değil zorunluluktur. Zekata da bence bu açıdan bakmak lazım. Duyarlı vatandaş gibilerin artması lazım ve duyarlı vatandaşların uzun vadede yok olmaları da lazım.(Niye yok olmaları lazım bu kısmı anlayamadım.)

-Adamın yaptığı iyilik tamam da neden gavur adı. Bizim Ömer’imiz var

-Bana samimi gelmiyor. Gizli olması gerekeni bütün Türkiye biliyorsa ortada bir sorun var demektir.

– Şahıs parayı dronlarla falan bıraksın siz o zaman görün efsaneyi… anlatılan hikayeleri… ‘önce bi ses duydum… Bi baktım bizim bahçe olduğu gibi aydınlık… sonra göğe doğru bisey yükseldi…’

-Biraz misyonerlik algısı var gibi…

-Haber diline bakın Robin Hood. Bizim geceleri kapı kapı dolaşıp yardım dağıtan Ömer’imiz yerine gavurun hayal kahramanlarını pazarlıyorlar. Müslümanca yardım da dağıtamıyoruz artık bu coğrafyada.

-Yorumların çoğu olumsuz ve tahmin. Kimse işin güzellik boyutunu konuşmuyor komple teorileri üretiyor yazık. Oysa Zahiri bilemeyiz. (Batını demek istiyor.) Görünen ise güzel, güzeli destekle geç kardeşim niye komplo teorisi kurarsın ki.

-Yoksulluklarını pekiştiriyor. Kendi pozisyonunu yeniden üretiyor, birbirini besliyor bu ilişki.

-Tüm zenginlere örnek olsun.. paylaşmanın ve bölüşmenin erdemine ulaşsınlar.. aç gözleri artık doysun.. fakiri sevindirmenin tadına doyamasınlar.

-Hakkıyla kazanmamış belli ki, kimse çalışarak kazandığını dağıtamaz böyle.. paralar sahte değilse iyi..

-Sayıları artsın inşallah.

-Muhtemelen haksız kazancını kendince temizlemek, vicdanını rahatlatmak niyetinde olan biridir.

-Siz paylaşınca haberi, yorumlarda hemen dini hassasiyet eleştirilmiş, oysaki Türkiye’de para dağıtıyor diye Müslüman olup sahabeyi tanımak zorunda değil… Şahıs belki nerde akşam orda sabah biri ne fark eder… Pek çok kimsenin cesaret edemediğini yapmış.

Yukarıdaki tiviti destekleyen tivit, gazetemiz Kültür Sanat Editörü Ayşe Olgun’dan geldi: Yeraltı dünyasıyla bağlantısı olan ve gerçek ismini söylemeyen bir adamla tanışmıştım yıllar önce. Her Ramazan bir ay Pendik tarafında yoksul bir mahallede iftar veriyordu. Büyük ihaleler alıp küçük bi kısmını da mutlaka yoksullara dağıtırım demişti hiç unutmam. O adam olabilir.

Başlığa gelince… İyi vatandaş ve iyi insan ayırımı yeni bir ayırım değil. Meselenin kökeni ta Aristoteles’e kadar gidiyor. İyi Müslüman kısmını ben ilave ettim.

Soru şu: Siz bu haberi nasıl değerlendirirdiniz? Eylem üzerinden? Niyet üzerinden? Eylemin gerçekleştiği kişiler üzerinden?

Öğretmenler ve ebeveynler lütfen on yaşından büyük öğrencilerinize/çocuklarınıza yolda bir adamın kendisine para vermesi halinde nasıl bir karşılık vereceğini sorunuz?

Her cevabı itina ile dinleyerek ve yargılamadan.

Çocukların, gençlerin cevaplarını benimle de paylaşırsanız sevinirim: iletisim@fatmabarbarosoglu.com

(YENİ ŞAFAK)