Hamas – Mısır ilişkileri

Ahmet Varol

a.varol@gmail.com

Filistin İslami Direniş Hareketi (Hamas) Siyasi Birim Başkanı İsmail Heniyye bir heyetle birlikte Mısır’ın başkenti Kahire’ye üç haftadan fazla süren bir ziyaret gerçekleştirdi. Bu ziyaret sonucu gerçekleşen en önemli gelişmelerden biri 2015 yılında Rafah sınır kapısından çıkıp Mısır tarafına geçmelerinden sonra kaçırılan dört Filistinli gencin serbest bırakılması oldu. Bu gençler cezaevinden serbest bırakıldılar ve Gazze tarafına geçtiler. Bu hadise aynı zamanda bu gençlerin Mısır’ın resmi milisleri tarafından kaçırıldığı gerçeğini de bütün açıklığıyla gün yüzüne çıkardı. Ama şartlar gereği Filistinliler bu gerçeği gündem konusu yapmamayı tercih ettiler.

Heniyye’nin ziyaretinin ardından Mısır istihbaratının ileri gelenlerinden bir heyet de Beyti Hanun tarafındaki Erez sınır kapısını kullanarak Gazze’ye giriş yaptı. Erez sınır kapısı Gazze’nin kuzeyinde, 1948’de işgal edilmiş ve “İsrail” olarak tanımlanan tarafa açılan bir sınır kapısıdır. Yani Mısır istihbaratının üst düzey elemanlarından oluşan heyet doğrudan Mısır’a açılan Rafah sınır kapısını değil, Erez sınır kapısını kullanarak İsrail tarafından giriş yaptılar. Heyet Gazze’ye girdikten sonra bu bölgedeki İçişleri Bakanlığı’nın yetkilileri tarafından karşılandı. Bölgede Hamas’ın Siyasi Birim Başkanı İsmail Heniyye başta olmak üzere hareketin üst düzey yetkilileri ve liderleriyle görüşmeler yaptılar.

Son dönemde meydana gelen önemli gelişmelerden biri de Mısır’ın beş yıl aradan sonra ilk defa Gazze’den grup halinde umre ziyareti yapılması için Rafah sınır kapısının kullanılmasına izin vermesi oldu. 3 Mart Pazar günü Gazze’den umre ziyareti gerçekleştirmek isteyen bir grubun Rafah sınır kapısından Mısır tarafına geçmesine izin verildi. Ama Mısır güvenlik görevlileri umre ziyareti için giriş yapmak isteyenlerden on beş kişinin girişine izin vermedi ve onları geri gönderdi. Diğerlerinin giriş yapmasına izin verildi.

Bütün bu gelişmeler bir Hamas – Sisi yönetimi yakınlaşması değildir. Hamas, Mısır yönetimiyle daha önce de ilişkilerini sürdürmüş ve bu ülkenin Filistin içinde, Hamas ile Fetih arasında uzlaşma sağlanması için arabuluculuk yapmasına herhangi bir itirazda bulunmamış, bilakis bunu talep etmiştir. Filistin uzlaşması konusunda Mısır’ın arabuluculuğunun kabul edilmesi hatta istenmesi Mısır tarafında haksız bir şekilde zindanda tutulan gençlerin serbest bırakılması için görüşmeler yapılmasından daha ileri düzeyde bir yakınlaşmadır. Ama bu, Mısır’daki yönetimin iç siyasetini onaylama, ona bu konuda destek verme anlamına gelmez. Zaten destek vermediğini göstermek için tavır koyma ve Mısır’ı boykot etme, onun açacağı kapıyı kullanmama gibi bir imkânı yoktur. Gazze’nin siyonist işgal rejiminin kontrolü altındaki bölgelere açılan kapılardan ayrı dünyaya açılan tek kapısı Mısır sınırındadır ve Mısır’ın iç siyasetini reddetmek için bu kapıyı kullanmama gibi bir seçeneği yoktur.

Hamas’ın Mısır’la ilişkiler konusunda sergilediği tavır, Mısır’ın istihbaratına mensup milisler tarafından kaçırılan Gazzeli gençlerin serbest bırakılması için görüşmeler yapması, bundan sonuç elde etmesi, sonrasında Mısır istihbaratının Gazze’yi ziyaret etmesi vs. de bizim Sisi rejimine olumlu yaklaşmamıza gerekçe oluşturacak gelişmeler değildir. Filistin’in şartları tamamen kendine özeldir. Onun kendisini zorlayan sebeplerden kaynaklanan çıkışlarını ve irtibatlarını anlayışla karşılamamız gerekir. Ama bizim nazarımızda Sisi cuntası yine aynı cuntadır ve o yine bir zulüm yönetimidir. Onun gerçekleştirdiği işkenceleri ve idamları görmezden gelmemizi gerektirecek bir durum söz konusu değildir.

(YENİ AKİT)